روز شمار جنگ ایران و عراق ۹؛
عوامل داخلی باچراغ چشمک زن مناطق حساس را به دشمن نشان می دهند
پرسی بلاگ: عوامل داخلی با چراغ های چشمک زن مناطق حساس را به دشمن نشان می دهند. نیروهای چپی و مناطق و ضد انقلاب در این روز فعالیت شایان توجهی در سطح شهر از خود نشان داده اند.
خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب _ الناز رحمت نژاد: در نهمین روز از هجوم سراسری عراق به ایران، آبادان و خرمشهر زیر آتش سنگین تری قرار گرفتند و حملات نیروهای عراقی به این شهرها تشدید شد و براثر آتش توپخانه و بمباران های دشمن خسارات جانی و مالی فراوانی در آبادان به بار آمد.
در محور خرمشهر نیروهای دشمن علاوه بر اجرای آتش، تلاش بیشتری برای پیشروی به سمت شهر کر ده، از جوانب مختلف به شهر نزدیک شدند.
در محور سوسنگرد، به دنبال ورود روز گذشته عراقی ها به این شهر، شهر از سکنه خالی شد و تلاش دشمن برای پیشروی به سمت حمیدیه ادامه یافت.
در محور اندیمشک نیروهای دشمن پشت کرخه به تجدید قوا پرداختند. گزارش های گوناگونی حاکی از نفوذ کماندوهای عراقی به اهواز و فعالیت عوامل داخلی دشمن در منطقه است. در محور گیلان غرب نیروهای خودی شکست سنگینی به دشمن وارد و آنها را مجبور به عقب نشینی کردند. در این روز با وجود فعالیت هواپیماهای دشمن در جبهه های نبرد و مخصوصاً در منطقه خرمشهر و آبادان و بمباران نقاط مسکونی آبادان و شوش، در دیگر مناطق کشور فعالیت قابل ملاحظه ای نداشتند. نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی عملیاتی را ضد اهداف نظامی و تأسیسات نفتی دشمن به انجام رساند.
جمهوری اسلامی ضمن تاکید بر تحمیلی بودن جنگ، آنرا مثبت تلقی کرده است و اعتقاد دارد که این جنگ همبستگی اجتماعی و روح انقلابی جامعه را تداوم می بخشد و منجر به تحکیم حکومت اسلامی و خلع سلاح ضدانقلاب داخلی می شود. علاوه بر این، جمهوری اسلامی جنگ تحمیلی را نبرد بین اسلام کفر و مبارزه حق و باطل دانسته، و ضمن تهدید حامیان رژیم عراق از دولت های اسلامی می خواهد با پشتیبانی از ایران و محکوم کردن تجاوز عراق، حق را یاری نمایند. امّا حکام کشورهای اسلامی و خصوصاً کشورهای حاشیه خلیج فارس در کنار حمایت ضمنی از عراق، برای تقویت توان نظامی خود به خرید سرسام آور سلاح های پیشرفته پرداخته، تلاش هایی را برای ایجاد ساختار امنیتی منطقه شروع کرده اند. آمریکا هم برای حفظ رژیم های وابسته و هم تحکیم موقعیت خود در منطقه، با تقویت پتانسیل دفاعی کشورهای منطقه، تلاش می کند از راه کنفرانس اسلامی ابتکار صلح را به دست گرفته، در مقابل هیأت های میانجی تمایل به شرق که خواستار خاتمه جنگ هستند، وارد عمل شود.
همزمان با ۸ مهر ۱۳۵۹ و نهمین روز از آغاز جنگ تحمیلی با تورق روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب چهارم، هجوم سراسری که توسط مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گردآوری شده، به بررسی تشدید روحیه انقلابی و ستیز ضد متجاوز در مردم پرداختیم که مشروح آن در ادامه این گزارش می آید؛
حملات و درگیری های زمینی
جبهه جنوبی
قبل از شروع نهمین روز، اجرای انواع آتش دشمن روی خرمشهر و اطراف آن تشدید شد. عراقی ها که با مقاومت نیروهای خودی در روز گذشته، تا حدودی مجبور به عقب نشینی شده بودند، آغاز به پیشروی کرده، از محورهای مختلف به شهر نزدیک شدند.
سپاه خوزستان، ظهر امروز وضعیت خرمشهر را چنین اعلام نمود: «نیروهای سبک ارتش عراق در روستای مندوان و نیروهای سنگین در نخل های روستای عرایض مستقر هستند. شهر مرتب به توپ بسته می شود. نیروهای دشمن تا پاسگاه جلو آمده اند. حدود ۲۰ تانک در سمت راست خارجی شهر مستقر شده اند. دشمن از راه پل نو هم درحال پیشروی است و برخی از افراد خودی را شهید کرده یا به اسارت گرفته اند.»
تا شب وضع به همین صورت است. در ساعت ۱۹/۵۰، ژاندارمری اوضاع را چنین گزارش کرد «وضع خرمشهر خراب و نیروهای دشمن بین پل نو و شلمچه در نزدیکی صد دستگاه و پشت گمرک خرمشهر و راه آهن هستند، اغلب تانک های دشمن که در اطراف پادگان دژ و پلیس راه بودند، منهدم یا پراکنده شدند، ولی برخی از آنها جمع شده، به طرف جاده اهواز حرکت کرده اند. وضع اطراف دژ و پلیس راه خرمشهر فعلا عادی است. در منطقه پل نو و شلمچه اغلب تانک های دشمن در محل دوربند تجمع کرده اند …»
در محور آبادان، اجرای آتش و گلوله باران شهر و اطراف آن، از ساعت ۳ صبح بشدت شروع شد و در طول روز بمباران هم به آن اضافه گردید و خسارات فراوانی به بار آورد. به گزارش سپاه خوزستان: «هر نیم ساعت شهر بمباران می شود و مورد حمله زمینی قرار می گیرد. خسارات جانی و مالی بسیار زیاد بوده است. در شهر کمبود مهمات وجود دارد.»
گزارش دیگر تلفات آبادان را تابحال حدود ۲۰۰ شهید و ۱۰۰۰۰ مجروح ذکر کرده است.. در محور اهواز، گزارش سپاه خوزستان از فعالیت دشمن و عوامل داخلی اش در منطقه عمومی اهواز چنین است: «توپخانه مرکزی دشمن از پادگان حمید، کیلومتر ۴۰، به سمت سید خلف با روستای سید محمد دوب سلیمان در شمال پادگان پشت تپه های شنی از پادگان تا روستای طاهر، مستقراست. در جبهه جنگل، نزدیک نورد، اوضاع آرام و روحیه خوب است و عده ای غیرنظامی مزاحم نیروهای خودی می شوند. عراق ۵۰۰ نفر کماندو برای حمله به مراکز مهم به اهواز گسیل داشته که ظاهراً موتور سیکلت دارند.
نیروهای داخلی عرب زبان که با عراق همکاری می کنند، زیادند و عراقی ها بین آنها اسلحه پخش کرده اند. عوامل داخلی با چراغ های چشمک زن مناطق حساس را به دشمن نشان می دهند نیروهای داخلی عرب زبان که با عراق همکاری می کنند، زیادند و عراقی ها بین آنها اسلحه پخش کرده اند. عوامل داخلی با چراغ های چشمک زن مناطق حساس را به دشمن نشان می دهند. نیروهای چپی و مناطق و ضد انقلاب در این روز فعالیت قابل ملاحظه ای در سطح شهر از خود نشان داده اند. اعضای شوراهای اسلامی بازداشت شده و به زن های آنها در چند جا تجاوز شده است.
گزارش دیگری از اداره مرکزی اطلاعات سپاه حاکی می باشد که «نیروهای مهاجم از ۳ طرف: جاده خرمشهر اهواز، سمت سوسنگرد و در امتداد رود کرخه به سمت اهواز در حرکت هستند و تا ۲۰ کیلومتری اهواز رسیده اند و ۳۰۰ تانک دارند. اگر نیروی هوایی اقدام نکند، اهواز سقوط خواهد نمود.»
در محور سوسنگرد، به دنبال ورود روز گذشته نیروهای دشمن، به شهر، شهر از سکنه خالی شده و افراد خلق عرب به کلاشینکف مسلح شده اند. عراقی ها مردم بومی را تشویق به جنگ ضد فارس ها می کنند، دشمن تپه الله اکبر را گرفته و در آنجا متوقف شده است. از طرف دیگر عراقی ها همچنان به سمت حمیدیه درحال پیشروی هستند و توپخانه آنها در کوت سید نعیم مستقر است. ۴۰ نفر از برادران سپاه و بسیج همچنان مقاومت می کنند. گزارش های گوناگونی از منطقه خوزستان رسیده که عوامل داخلی دشمن در اطراف مناطق درگیری به انحاء مختلف دشمن را کمک می کنند، همچون گزارش شهربانی خوزستان حاکی است: «عده ای از اهالی سوسنگرد و دهات اطراف که کشاورز و قاچاقچی هستند، با اتومبیل های خود به اهواز رجوع می کنند و با حلب ۴ لیتری، بنزین و گاز و نفت سفید می گیرند و آنرا در اختیار دشمن می گذارند.»
در محور اندیمشک، نیروهای دشمن پشت رودخانه کرخه مستقر و مشغول تجدیدقوا و سازماندهی هستند. عصر هنگام عراقی ها در این محور آغاز به پیشروی می کنند. شهربانی اندیمشک در ساعت ۹ ۱۶/۴۵ اعلام نمود: «ارتش دشمن در منطقه آغاز به پیشروی نموده و به ۱۰ کیلومتری شهر نزدیک شده است. نیروی خودی در بیابانها پراکنده است و عده ای هم تا شهر اندیمشک عقب نشینی کرده اند.» در گزارش دیگری چنین آمده است: «شایعاتی که مورد تأیید بخشدار و سپاه پاسداران هم قرار گرفته، مدعی است مدیریت در تیپ زرهی دزفول بسیار ضعیف است و نیروی خودی در جبهه جنگ از نظر آذوقه و مهمات به خوبی تغذیه نمی شود.»
جبهه میانی
به گزارش سپاه غرب: «در ساعت ۲۱ تاریخ ۵۹/۷/۸، حدود ۱۰۰ کیلومتری دشمن از راه کلات به سمت علی غربی و از آنجا به طرف نوار مرزی موسیان و دهلران در حرکت بودند.»
در محور گیلان غرب گزارش ها حاکی از موفقیت امروز نیروهای خودی در منطقه است. مردم گیلان غرب با بستن سنگر در شهر، به کمک برادران پاسدار و نیروهای نظامی، تعداد زیادی از تانک های دشمن را منهدم و برخی از تانک ها و خودرو های آنها را به تصرف خود درآوردند مردم گیلان غرب با بستن سنگر در شهر، به کمک برادران پاسدار و نیروهای نظامی، تعداد زیادی از تانک های دشمن را منهدم و برخی از تانک ها و خودرو های آنها را به تصرف خود درآوردند. به دنبال این مقابله دلیرانه و فرار نیروهای دشمن، ۸۰ نفر از سربازان و خدمه تانک ها تسلیم نیروهای خودی شدند.
طبق اعلام سپاه غرب: «نیروهای عراقی در تنگه حاجیان گیر افتاده اند و نیروهای خودی از دو سمت گیلان غرب و پادگان سرپل ذهاب، عراقی ها را زیر آتش خود قرارداده اند و با زدن کمین به ستون های پشتیبانی که برای این نیروها ارسال می شود، آنها را در تنگنا قرار داده اند.»
در محور قصرشیرین: «اجرای آتش روی دشمن از قصرشیرین تا پاسگاه پرویزخان بسیار مؤثر واقع شده و نیروهای عراقی تقاضای کمک سریع کرده اند.»
گزارش دیگری حاکی است: «تانکها و خودرو های دشمن از قصرشیرین به طرف چم امام حسن (جنوب قصرشیرین) انتقال یافته و استتار شده اند.» برابر اخبار رسیده: «قرار است تعداد زیادی از ضدانقلاب به کرمانشاه حمله کنند، برای همین تمامی ارگان های انتظامی و نظامی به حال آماده باش کامل درآمده اند.»
حملات و درگیری های هوایی
بهبهان: به گزارش سپاه خوزستان، ساعت ۱۳ یک میگ عراقی در بهبهان سقوط کرد.
شوش: بعدازظهر امروز ۳ میگ عراقی با تجاوز به شهر شوش، برخی از نقاط مسکونی این شهر را بمباران کردند.
دزفول: ساعت ۱۸ امروز یک هواپیمای دشمن که به منطقه دزفول تجاوز کرده بود، سرنگون شد.
بغداد: به گزارش ستاد مشترک ارتش بر اثر حمله امروز جنگنده های جمهوری اسلامی به شهر بغداد، بخشی از لوله های گاز منهدم و نیروگاه برق بغداد بشدت آسیب دید و یک فروند هواپیمای خودی بر اثر برخورد موشک سام، در بغداد سقوط کرد.
خلاصه اطلاعیه های ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی
اطلاعیه ۱۰۰
در ساعت ۱۱ روز سه شنبه ۵۹/۷/۸، توسط رزمندگان دلاور نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، ۶ تانک در غرب و دو دستگاه کامیون نیروهای عراق هدف گلوله قرار گرفته و منهدم شدند، حملات رزمندگان به نیروهای زرهی عراق همچنان ادامه دارد.
اطلاعیه ۱۰۱
مزدوران عراق به عناوین مختلف ثابت کرده اند که دشمن واقعی اسلام اند، همچون در حملات روز ۵۹/۷/۸ به شهر های خرمشهر و آبادان، علاوه بر وارد آوردن خسارات جزئی به فرودگاه و پالایشگاه نفت، مسجد شبستانی ها را با راکت هدف قرار دادند.
قسمتی از اطلاعیه ۱۶۳
فعالیت های نیروی هوایی به مورخ ۵۹/۷/۸:
۱_ یک رادار عراقی به کلی منهدم و به تأسیسات نفتی حمام العلیل و پالایشگاه قیاده و کیاده خسارات سنگینی وارد شد.
۲_ بر اثر حمله هواپیماهای نیروی هوایی به پادگان زاخو، به محل تجمع هلیکوپترهای عراقی خساراتی وارد آمد.
خلاصه بیانیه های نظامی عراق
بیانیه ۵۴
نیروهای عراقی روز سه شنبه (۵۹/۷/۸)، سه هواپیمای ایرانی را در مرز سرنگون کردند. همینطور توپخانه صحرایی و یک مسلسل سنگین نیروهای ایرانی منهدم و چندین سرباز دشمن کشته شدند. در این نبرد ۹ عراقی کشته، ۸ نفر ناپدید و ۲۷ نفر زخمی شدند. ۷ تانک و ۶ خودروی ارتش عراق هم ۲۵ منهدم شد.
رادیو بغداد ۵۹/۷/۸: یک فرمانده نیروهای عراقی اظهار داشت: «نیروها به سمت گیلان غرب پیشروی کرده، آنجا را به اشغال خود درآوردند. دشمن انتظار نداشت ما به این زودی ها وارد گیلان غرب شویم، سربازان عراقی سیران و اسلحه‌ی زیادی از دشمن به دست آورده اند.
بازتاب حملات و درگیری ها
خبرگزاری رویتر: افسران عراقی قبلاً گفته بودند که پیشبینی می کنند خرمشهر را ظرف چند ساعت تصرف کنند، امّا آخرین گزارش شاهدان عینی، این موضع را مورد تردید جدی قرار داده است. عراقی ها بیشتر از یک هفته است که خرمشهر و آبادان را در محاصره گرفته اند.
رادیو آمریکا: نیویورک تایمز نوشت: در اواخر هفته گذشته، مقاومت ایرانی ها در اطراف خرمشهر و آبادان شدت گرفت. چندی است که از شدت حملات عراقی ها کاسته شده است. دفاع ناهماهنگ عناصر دو لشکر ایرانی برای برگرداندن موج حملات عراقی ها کفایت نکرد.
رادیو لندن: عراق حمله جدیدی را به آبادان شروع کرده است.
رادیو آبادان از مردم خواست به کندن سنگر و ساختن کوکتل مولوتف اقدام نمایند. بعد از آن طی اطلاعیه ای اعلام نمود که پیشروی نیروهای عراقی متوقف شده است.
از مردم خواست به کندن سنگر و ساختن کوکتل مولوتف اقدام نمایند. بعد از آن طی اطلاعیه ای اعلام نمود که پیشروی نیروهای عراقی متوقف شده است. رادیو اسرائیل: ارتش عراق امروز حملات شدیدی را ضد بندر آبادان شروع کرد و الان در فاصله یک کیلومتری از حومه این شهر قرار دارد. عراق روزهای گذشته ادعا کرده بود که آبادان و خرمشهر را به تصرف درآورده، ولی خبر امروزشان نشان میدهد که ادعای مزبور بی اساس بوده است. در مورد خرمشهر هم ارتش عراق اعلام نمود که واحدهای نظامی عراق از رود کارون گذشته، به خرمشهر وارد شده اند و جنگ های بیابانی در این بندر ادامه دارد.
به گزارش آسوشیتدپرس، عراق انتقال واحدهای بزرگی از نیروهای خویش را از قصرشیرین به سمت آبادان و خرمشهر شروع کرده و صدها کامیون عراقی الان به سمت نواحی جنوبی ایران حرکت می کنند. کارشناسان نظامی میگویند این انتقالات نشان میدهد که عراق نسبت به استقامت وضع خود در جبهه قصرشیرین اطمینان حاصل کرده می کوشد بر آبادان و خرمشهر هم مسلط شود.
خبرگزاری فرانسه: از بیانیه های نظامی عراق چنین برمی آید که فعالیتهای نیروی زمینی این کشور از ۳۶ ساعت پیش کند شده است. آخرین پیشرفت عراقی ها در خاک ایران به روز یکشنبه (۵۹/۷/۶) مربوط می شود که بر مبنای بیانیه نظامی عراق، یک پایگاه هوایی مجهز به ایستگاه رادار به داخل شهر دزفول به تصرف نیروهای این کشور درآمد.
خبرگزاری رویتر: معاون فرمانداری دزفول در یک مکالمه تلفنی با رویتر اظهار داشت: ادعای عراق در مورد تصرف پایگاه هوایی و ایستگاه رادار دزفول دروغ محض است. پیشروی دشمن روز گذشته در ۲۰ کیلومتری شهر توسط نیروی هوایی و زمینی ارتش متوقف گردید و برخی از سربازان عراقی به اسارت درآمدند. نیروهای عراقی ۱۰ کیلومتر عقب رانده شدند.
رادیو اسرائیل: خبرگزاری فرانسه گزارش داد: هواپیماهای فانتوم نیروی هوایی ایران امروز مرکز اتمی عراق در نزدیکی بغداد را بمباران کردند. خلبانان ایرانی در جریان این بمباران نتوانستند کوره اتمی عراق را که برای تولید بمب های هسته ای در دست ساختمان است، منهدم سازند، ولی به ساختمان های مرکز اتمی عراق صدماتی وارد آمد. این هواپیماها پالایشگاه بزرگ گاز مجاور بغداد و انبارهای بزرگ نفت را هم بمباران کردند. گفته می شود که پادگان الرشید، در جنوب غربی بغداد، هم بمباران شده است.
رادیو لندن: جت های ایرانی حوالی ظهر امروز به کارخانه ای در حومه شهر بغداد حمله کردند. حمله امروز جت های ایران نخستین حمله آنها به بغداد در دو روز گذشته بود و نتیجه استراتژی ایران دایر بر حمله به تأسیسات نظامی و نفتی یا کارخانه های مولد برق عراق است، گرچه این دفعه عده ای از مردم عادی هم کشته شدند.
خبرنگار بی بی سی از بغداد گزارش داد: هواپیماهای ایرانی، در حمله امروز خود به یک ایستگاه تصفیه گاز در بغداد به دفاع ضدهوایی عراق کوچک ترین فرصت عمل را ندادند و ۶ هواپیمای حمله کننده به راحتی ایستگاه نامبرده را بمباران کرده، بعد از آن به فرودگاه بغداد حمله کردند و سپس سالم راه ایران را در پیش گرفتند.
رادیو لندن: خبرگزاری عراق گزارش داد: «سه ملوان خارجی در اثر حمله هواپیماهای جنگی ایران به کشتی های آنها کشته شدند. این خبرگزاری اضافه می کند که ناخدای کشتی که ژاپنی و یونانی و کویتی هستند، می گویند حمله زمانی صورت گرفت که کشتی آنها در پایگاه دریایی ام القصر (عراق) پهلو گرفته بودند.
بازتاب حملات هوایی عراق
خبرگزاری آسوشیتدپرس: مقامات رسمی شرکت میتسویی گفتند طی چندین حمله هوایی که روز سه شنبه (۵۹/۷/۸)، توسط جنگنده بمب افکنهای عراق انجام شد، بخش مرکزی مجتمع پتروشیمی ۳ میلیارد دلاری ایران و ژاپن صدمه دیده و به ۳ کارخانه از ۱۳ کارخانه مجتمع بشدت صدمه وارد شد.
این مقامات گفتند خسارات ناشی از این حمله هوایی که دومین حمله ظرف یک هفته بود، می تواند تکمیل طرح را که طبق برنامه، بهار ۱۳۶۱ تعیین شده بود، به تأخیر اندازد.
ملاحظه: در این حمله به هیچیک از ۷۵۰ کارگر ژاپنی که در اردویی در ۳۰ کیلومتری کارخانه بودند، لطمه ای وارد نشد.
خبرگزاری رویتر: در جریان حملات هوایی عراق به ایران، دو هواپیمای عراقی سرنگون شدند، ولی هواپیماها به تأسیسات نظامی ایران در عمق خاک این کشور خسارات شدیدی وارد کردند. اهداف عراق شامل یک ستون تانک در شمال دهلران و مواضع نظامی در بوشهر بوده است، ضمناً توپخانه ایران در منطقه اهواز منهدم و ۳ پل در شمال دزفول برای پیشگیری از عقب نشینی نیروهای ایرانی ویران شد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس: اگر ادعای عراق در مورد هواپیماهای سرنگون شدن ایران صحت داشته باشد، ایران حالا بیشتر از ۴۰ هواپیما در اختیار ندارد.
جمهوری اسلامی ایران (اوضاع داخلی، مواضع و…)
مواضع مسئولین بیانات امام (در جمع مردم مرزنشین): بعضی قضایاست که انسان گمان می کند این شر است، لکن برحسب واقع خیر است. در این قضایای اخیر که دولت جابر عراق تحمیل کرد بر ایران، باید بگویم «الخیر فیما وقع» به جهت اینکه چند مطلب را ثابت کرد. یکی این که ضدانقلاب در ایران شایع می کردند ارتش ایران ارتشی است که از بین رفته است و دیگر نمی تواند در مقابل دشمن ها مقاومت کند و شایعه افکنی می کردند ارتش لازم نیست. ارتش باید به هم بخورد. در این جنگ تحمیلی ثابت شد که ارتش نیرومند است و ارتش با سایر قوای مسلحه با هم هستند. باز در این جنگ ثابت شد که سراسر کشور با هم هستند. و مردم به همان روح انقلابی باز باقی هستند و هم اکنون از همه جاهایی که جوان های ما هستند، از همه اقطار کشور، پیشنهاد می کنند که به جنگ بروند، لکن احتیاجی نیست هم اکنون آنها (بروند)، اگر خدای نخواسته یک وقت احتیاج شد، آن وقت معلوم می شود که چه خواهد شد. در هر صورت جنگ خیلی خوب است از یک جهت و آن اینست که انسان را شجاعتی که در باطن انسان است بروز می دهد و تحرک برای انسان حاصل می شود. انسان از آن خمودی بیرون می آید و ملت ایران باید توجه داشته باشد که برای اسلام دارند خدمت می کنند. ما انگیزه مان اسلام است. اشخاصی که در اسلام خدمت کردند و جنگ کردند و فداکاری کردند، از صدر اسلام تا حالا، تاریخشان محفوظ است. این آدم (صدام) همان آدمی است که برای اربعین، وقتی که زائرین حضرت سیدالشهداء حرکت کردند، آنها را به توپ و تفنگ بستند و آن قدر جنایت کردند. صدام حسین دستش را دراز کرده به جهت اینکه با ما مصالحه کند. ما با او مصالحه نداریم. یک آدمی است که کافر است. یک آدمی که فاسد است، مفسد است و مفسد را ما نمی توانیم با او مصالحه نماییم. ما تا آخر با آنها جنگ خواهیم کرد این آدم (صدام) همان آدمی است که برای اربعین، وقتی که زائرین حضرت سیدالشهداء حرکت کردند، آنها را به توپ و تفنگ بستند و آن قدر جنایت کردند. صدام حسین دستش را دراز کرده به جهت اینکه با ما مصالحه کند. ما با او مصالحه نداریم. یک آدمی است که کافر است. یک آدمی که فاسد است، مفسد است و مفسد را ما نمی توانیم با او مصالحه نماییم. ما تا آخر با آنها جنگ خواهیم کرد و انشاءاالله پیروز خواهیم شد. تکلیف ما اینست که از اسلام صیانت نماییم و حفظ نماییم اسلام را، کشته شویم تکلیف را عمل کرده ایم، بکشیم هم تکلیف را عمل کرده ایم.
رئیس مجلس شورای اسلامی (آقای هاشمی): ما هیچگاه خواستار توسعه جنگ نبوده و نیستیم، چون که صدور انقلاب با جنگ و ستیز میسر نمی گردد. این جنگ را که عراق شروع کرد، در واقع برای پیشگیری از صدور انقلاب بود، چونکه این رژیم از جهاتی شبیه رژیم گذشته‌ی ایران است. ما هیچگاه قصد جنگ نداشتیم و اصولاً از جنگ متنفریم. امّا این جنگ برای ما ثمرات خوبی هم به بار آورد و افکار خیالاتی ضد انقلابیون شکست خورد.
ما این جنگ را شروع نکرده ایم که حالا با مسأله آتش بس را مطرح کنند. کشوری به ما تجاوز کرده و آن چه ما کرده ایم، دفاع و ضربه متقابل بوده است و باید تجاوزی که شده، دفع شود. در آن صورت تازه باید ببینیم چگونه باید متجاوز را تنبیه کرد و حقوقی که از ملت ایران و عراق تضییع شده، چگونه جبران می شود.
اقدامات دیپلماتیک
وزارت خارجه جمهوری اسلامی با فراخواندن سفرا و کاردان کشورهای مختلف به تشریح مواضع ایران در برابر جنگ پرداخت و اعلام نمود: جمهوری اسلامی ایران امیدوار است اخباری که در بعضی از کشورهای عربی انتشار یافته، همانند اعطای تسهیلات بندی و سوخت گیری و سایر کمک ها، شامل کشوری و لشکری به عراق، مقرون به حقیقت نباشد. چون در این صورت دانسته یا ندانسته در صف دشمنان ما قرار گرفته اند. در این صورت ما هیچگاه نمی توانیم فرقی بین اینان و حکام بعث قائل شویم، بنابراین دشمنی آنان را آن گونه که لازم باشد، جواب خواهیم داد. چون تجاوزات دولت بعث به این حد رسیده است، ما هیچ گاه آمادگی نشستن بر سر یک میز را با رژیم ملحد صدام نداریم و وساطتی را دراین زمینه نمی پذیریم. خلاف آن چه که وسایل تبلیغاتی عراق می گویند، این نبردها درگیری فارس و اعراب نیست، بلکه درگیری اسلام و کفر و مبارزه حق و باطل است. حالا وقت آن نیست که کسی بخواهد یا بتواند بی طرفی اختیار کند. یا باید به حکومت بعث متجاوز و سفاک عراق را تأیید کند یا این که جانب اسلام و توحید را بگیرد، وگرنه دو گوش را با انگشتان پوشاندن و دیدگان را برهم گذاردن یا ریاکارانه دم از اسلام زدن و در نهان رژیم صدام را تائید کردن، چیزی نیست که دولت جمهوری اسلامی ایران بتواند تحمل نماید.
کاردار سفارت ایران در بروکسل: عراق باید نیروهای خویش را به مرزهای تثبیت شده باز گرداند، آتش بس را به صورت کامل اجرا کرده، برای عدم مداخله در امور داخلی ایران تضمین کافی بدهد.
مواضع و اقدامات ضدانقلاب
حزب رنجبران ایران: با درهم شکستن تجاوز عراق، نقشه توطئه گران امپریالیسم و سوسیال امپریالیسم را که ضد کشورمان طراحی شده، در هم می ریزیم، چونکه ما با درهم شکستن تجاوز عراق طرح بعث عراق و حامیان بین المللی آنرا که می خواهند رژیم جمهوری اسلامی ایران را ساقط کنند، در هم می ریزیم.
سازمان مجاهدین خلق (منافقین):
در شرایط حساس و خطیری که بر میهن ما می گذرد و وحدت و یکپارچگی صفوف تمام اقشار ملت و کلیه نیروها را برای مقابله با تهاجم و تجاوز خارجی ایجاب می کند، ما در کمال تأسف شاهد برخی عملکردها و تبلیغات تفرفه افکنانه و ناقض وحدت عمل و فشار بر نیروهای انقلابی هستیم.
سازمان پیکار: این جنگ، جنگی است که سرمایه داران ایران و عراق برای دفاع از منافع خود به راه انداخته اند که با برادرکشی و گوشت دم توپ قراردادن زحمتکشان ایران و عراق، جیب های خویش را پر کنند.
رادیو مسکو: ضد انقلابیون ایرانی (سلطنت طلب ها) که به پشتیبانی گسترده امپریالیستم آمریکا و صهیونیزم اسرائیلی متکی هستند، به موازات ادامه اختلاف ایران و عراق فعالیت خویش را تشدید کرده اند، اویسی در بعضی از کشورهای اروپا و خاورمیانه رفت و آمد می کند. بختیار به دسیسه جویی ضد رژیم ایران پرداخته و ارتشبد آریانا، زاهدی سفیر سابق ایران در آمریکا و بسیاری دیگر در برای استفاده از اوضاع به نفع خود هستند.
رادیو صدای ملی: خطر اساسی که متوجه استقلال و آزادی وطن ماست، از طرف آمریکاست. ولی بعضی از آقایان در به میان کشیدن پای اتحاد شوروی در تصادفات نظامی بین ما و عراق کوشا هستند و از به اصطلاح توطئه های شرق و غرب سخن می گویند. بهانه آنها اینست که قسمتی از سلاح های ارتش عراق ساخت شوروی است، در حالیکه این سلاح ها در طول سالهای قبل خریداری شده است.
عراق (اوضاع داخلی، مواضع …)
وزیر خارجه عراق: عراق برای برقراری صادرات نفت به کشورهایی که در جنگ با ایران آسیب دیده اند، اقدام لازمرا به عمل خواهد آورد و از کشورهای دیگر نفتی برای کم کردن تأثیرات جنگ در اقتصاد جهانی درخواست افزایش تولید خواهد نمود.
وزیر خارجه عراق: هر کشوری که به ایران کمک نظامی می کند، به هر وسیله و هر میزانی که باشد، اقدام خصمانه مستقیم ضد عراق تلقی می شود.
مواضع و اقدامات کشورها
معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: آمریکا مثل کشورهای دیگر جهان خواهان آتش بس فوری بین دو کشور است. شرایط و چگونگی برقراری آن منوط به مذاکرات و توافق هایی است که مابین ایران و عراق انجام خواهد گرفت.
کارتر: اگر به جنگ جمهوری اسلامی و عراق پایان داده نشود، بزودی تبدیل به بحران بزرگی برای جهانیان خواهد شد. در صورت ضرورت ما از ملت خود خواهیم خواست که نیرویی متشکل از داوطلبان به خلیج فارس اعزام دارد.
سناتور جاکوب جاویتس در جلسه رهبران کنگره در کاخ سفید: آمریکا از متحدانش انتظار دارد که در عملیات محافظت از منابع نفتی در خلیج فارس شرکت داشته باشند، هرچند توانایی نظامی شأن کمتر از آمریکا باشد.
دولت کارتر چند نقشه احتیاطی تدارک دیده تا از مصالح آمریکا و متحدانش در خلیج فارس دفاع کند. یکی از این راه ها مستقر ساختن بخشی از نیروی دریایی آمریکا در نزدیکی خلیج فارس است تا اگر لازم شد، به کمک ناوهای جنگی متحدان آمریکا تنگه هرمز را روی نفتکش ها باز نگه دارند. راه دیگر ارسال کمک نظامی اضطراری به عربستان سعودی است تا آن کشور بر قدرت تدافعی خود بیفزاید.
وزیر خارجه آمریکا در مقر سازمان ملل با سعدون حمادی وزیر خارجه عراق ملاقات کرد و از ایران هم دیدار مشابهی دعوت به عمل آورد. وی بار دیگر بی طرفی آمریکا را مورد تاکید قرار داده، افزود بی طرفی به معنای بی تفاوتی نیست.
ادموند ماسکی ملاقات هایی در مورد جنگ ایران و عراق با یوسف علوی، معاون وزارت خا رجه عمان، وزیر خارجه بحرین، آقاشاهی مشاور در امور خارجه پاکستان و پطروس غالی وزیر خارجه مصر داشته است. وی در این گفتگوها گفت: واشنگتن ترجیح می دهد به تلاش های میانجیگری کنفرانس اسلامی و سازمان ملل تکیه کند.
وزیر خارجه آمریکا بعد از دیدار با وزیر خارجه عراق در یک مصاحبه مطبوعاتی از پاسخ به این پرسش که آیا ملاقات با حمادی خبر از پایان سیاست بی طرفی ایالات متحده در جنگ ایران و عراق می دهد یا خیر، خودداری ورزید و اظهار داشت: آمریکا مذاکره و گفتگو را به درگیری ترجیح می دهد و همواره به خاطر منافع خود از دوستانش حمایت می کند.
تام روس، سخنگوی پنتاگون: آمریکا چهار فروند هواپیمای آواکس برای محافظت از چاه های نفت منطقه در مقابل حمله هوایی احتمالی ایران به عربستان سعودی ارسال خواهد نمود. هواپیما به درخواست دولت ریاض ارسال خواهند شد و این عمل تنها جنبه دفاعی دارد. این هواپیماها تا آن زمان که جنگ ایران و عراق ادامه داشته و موقعیت منطقه خطرناک باشد، در عربستان سعودی باقی خواهند ماند.
براساس گزارش کنگره ایالات متحده، این کشور در مقابل قطع چشم گیر مواد نفتی که امکان دارد در اثر جنگ ایران و عراق پیش بیاید، آمادگی ندارد.
سفیر آمریکا در ژاپن و وزیر تجارت و صنایع بین المللی ژاپن توافق کردند آمریکا و ژاپن کوشش هایی برای پیشگیری از وخیم تر شدن جنگ ایران و عراق به عمل آورند و به تبادل اطلاعات در این زمینه بپردازند.
لئونیدبرژنف، رهبر شوروی در مورد جنگ ایران و عراق، آمریکا را مقصر دانست و از طرفین خواست برای پایان دادن به جنگ مذاکره کنند. وی اظهار داشت: نه عراق و نه ایران از انهدام متقابل، خونریزی و صدمه زدن به اقتصاد یکدیگر بهرهای نخواهند برد. فقط طرف سوم است که منتظر بهره برداری است. ایران و عراق هر دو روابط دوستانه ای با شوروی دارند. برخی می کوشند این نبرد را به سود خود جهت دهند و کنترل خویش را بر نفت خاورمیانه برقرار سازند و رؤیای تبدیل ایران را به پایگاه نظامی و ژاندارم امپریالیسم در سر می پرورند. بهتر است ایران و عراق آن چه را که حل آن هم اکنون امکان دارد، فوراً حل کنند و آن چه را که نمی توان حالا حل کرد، به فردا موکول کنند که امکان دارد حل آن آسان تر باشد.
گنشر، وزیر امور خارجه آلمان فدرال: احتمال دخالت نظامی قدرت های بزرگ در خلیج فارس در کنفرانس ایالات متحده و پنج کشور متحده به هیچ وجه مطرح نخواهد شد. ایران و عراق به اهمیت معبر دریایی هرمز برای کشورهای صنعتی کاملاَ آگاهند و رهبران دو کشور به عواقب کار توجه نمایند.
برونو کرایسکی، صدراعظم اتریش: اگر جنگ ایران و عراق به برخوردهای نظامی دولت اسرائیل و کشورهای همسایه اش اضافه شود، صدور نفت به غرب قطع خواهد شد. دولت عربستان سعودی با عنایت به جنگ ایران و عراق از واشنگتن خواسته است که هواپیماهایی با وسایل ارتباطی بسیار پیچیده در اختیار آن کشور قرار دهد. به باعث بیانیه دولت ریاض، این کشور از ایالات متحده برای تجهیز سیستم دفاع هوایی و ایستگاههای رادار اخطار دهند، هواپیماهائی درخواست کرده است. این هواپیما آواکس نام دارد و مجهز به سیستم ارتباطی هوابرد و کنترل پیچیده است و می تواند بعنوان مرکز کنترل جنگ عمل کند.
شیخ زائد، رئیس امارات متحده عربی در دیدار با شمس اردکانی فرستاده ایران اظهار داشت: ما به هیچیک از طرفین درگیری کمک نظامی تدارکاتی نخواهیم کرد و در عوض حاضریم تمامی امکانات اقتصادی و انسانی خویش را در صورت پایان زد و خورد در اختیار ایران و عراق بگذاریم.
سخنگوی دولت عمان: دولت عمان در سرتاسر جنگ بی طرفی خویش را حفظ نموده است و هیچ گاه کمک به هیچیک از طرفین را مدنظر قرار نداده است. تیپ زرهی اردن مرکب از حداقل ۴۰ تانک برای مساعدت با نیروی زمینی عراق وارد خاک این کشور شده است.
یمن جنوبی از ایران و عراق خواست به جنگ خاتمه بخشیده، اختلافات خویش را صلح آمیز حل کنند.
کمیته مرکزی حزب حاکم یمن جنوبی اعلام نمود: ادامه جنگ شدیداً به دو کشور خسارات وارد خواهد کرد، در حالیکه ایران و عراق باید نیروهای خویش را ضد رژیم اشغالگر قدس بسیج کنند.
وزیر خارجه اسرائیل: جنگ ایران و عراق این اعتقاد ساده لوحانه را که حل مسأله خاورمیانه به نفع اعراب، ادامه جریان نفت را تضمین می نماید، باطل کرد. جنگ عراق و ایران که به وسیله رژیم های افراطی و غیرمسئول و جنگ طلب اداره می شود، امنیت منطقه ای و بین المللی را تهدید می کند.
ضیاءالحق، رئیس جمهور پاکستان در مصاحبه با روزنامه انقلاب اسلامی: ابر قدرت ها نه دوست ایران و نه دوست پاکستان و نه دوست کشور دیگری هستند. به خاطر رقابت ابر قدرتها در منطقه است که ایران و عراق مجبور به جنگ شده اند. به تصور من هر دو ابرقدرت در جنگ دست دارند و ایجاد تمایز میان آنها مشکل است. در مورد ایران می توانم بگویم شوروی همچون روباه درصدد است ایران را به چنگ آورد.
وزیر خارجه پاکستان: مداخله یک دولت خارجی در منطقه خلیج فارس عواقب بسیار خطرناکی به دنبال خواهد داشت. باز نگه داشتن تنگه هرمز منحصراً به کشورهای ساحل منطقه مربوط است.
سخنگوی دولت ترکیه: گزارش های در ارتباط با درخواست ایران از ترکیه در مورد خرید قطعات یدکی برای سلاح های ساخت آمریکا، عاری از حقیقت بوده و ایران تابحال هیچ گونه تماسی دراین زمینه با دولت ترکیه نداشته است.
مسائل خلیج فارس و اقتصاد بین الملل
معاون وزارت دفاع آمریکا: آمریکا باید در صورت ضرورت با کمک متحدان خود آزادی رفت و آمد کشتی ها را به تنگه هرمز تأمین کند. وزارت دفاع آمریکا به ناوگان اقیانوس هند و نیروهای ویژه دستور داده به تدریج به خلیج فارس نزدیک شوند.
ویلیام کریستوفر، معاون وزیر خارجه آمریکا: اگر کسی بر تنگه هرمز فشار وارد کند، آمریکا دست به اقدامات لازم خواهد زد. به دنبال قطع صدور نفت ایران و عراق، دولت سوریه قیمت نفت خویش را از ۲۹/۱۵ دلار به ۳۰/۶۷ دلار افزایش داد. سوریه نخستین کشوری است که در بهای نفت خود تجدیدنظر کرده است.
رئیس کمیته فرعی انرژی محیط زیست و منابع طبیعی در مجلس نمایندگان آمریکا: اگر جنگ ایران و عراق برای یک ماه یا بیشتر ادامه یابد، حدود ۳۱ تولید نفت جهان کاهش خواهد یافت. قیمت نفت در بازارهای آزاد به صورت ناراحت کننده ای رو به افزایش است که هشداردهنده و محرک کشورهای صادرکننده نفت در افزایش قراردادی است.
تفسیرها و تحلیل ها
واشنگتن پست: واشنگتن پست در مقاله خود تحت عنوان عراق از روابط خود با کشورهای میانه روی عرب استفاده می نماید، می نویسد: مدتهاست صدام با دقت درصدد گسترش روابط خود با رژیم های سلطنتی محافظه کار عربی است که تا چندی قبل این رژیم ها، رژیم بعث رادیکال عراق و روابطش با شوروی را با سوءظن و تنفر نگاه می کردند. حالا با تحکیم روابط و خصومت دیرینه ایرانی ها و اعراب، دولت های محافظه کار عرب با پیشروی نیروهای عراق به عمق خاک ایران با قاطعیت اعجاب انگیزی به پشتیبانی از صدام برخاسته اند. عربستان سعودی، اردن، مراکش، قطر، کویت، امارات عربی متحده و یمن شمالی از نقش صدام نه تنها در خاورمیانه بلکه در میان کشورهای غیر متعهد پشتیبانی می کنند. بیشتر از همه شاه حسین، پادشاه اردن به بسیج و پشتیبانی از صدام مشغول می باشد. وی اعتقاد دارد اگر عراق در این جنگ برنده شود، در عرض پنجاه سال قبل این اولین بار خواهد بود که عرب ها دست به عملیات نظامی موفقیت آمیززده اند. به نظر او اگر اعراب بتوانند ضد ایرانیان متحد شوند، می توانند ضد اسرائیل هم متحد شوند.
رادیو لندن: صدام با علاقه بسیار تاکید می کند که به خاطر آرمان اعراب می جنگد نه به خاطر ادعاهای ارضی عراق، و یکی از اهداف جنگ با ایران و دفاع از خصوصیت عربی خلیج فارس در مقابل توسعه طلبی ایران می خواند. این مورد سبب شده کشورهای عربی خلیج فارس در اختلاف ایران و عراق درگیر شوند. البته کشورهای عربی خلیج فارس مایل نیستند در این اختلاف شرکت نمایند و تابحال از دخالت آشکار در جنگ خودداری کرده اند. ضمن این که آنها از لحاظ اقتصادی و نظامی در خطرند و جمعیت قابل توجه شیعیان در این کشورها امکان دارد ناآرامی هایی را تحت رهبری روحانیون شیعه به وجود آورد. بعلاوه، کشورهای منطقه نسبت به اهداف و امیال حزب سوسیالیست بعث عراق و صدام سوءظن دارند.
رادیو کلن: عراق از یک برگ برنده مهمی برخوردارست و آن وجود خبرنگاران و فیلمبرداران رادیوها، تلویزیون ها و جراید آژانس های خارجی در عراق است. هرروز گزارش ها و فیلمهای خبری از تلویزیون بغداد در معرض تماشای جهانیان قرار می گیرد، چنان که پیشروی عراق در خاک ایران، به صورت وسیع در جهان منعکس شد. در حالیکه ایران خبرنگاران خارجی را از خاک خود اخراج کرده است عراق از یک برگ برنده مهمی برخوردارست و آن وجود خبرنگاران و فیلمبرداران رادیوها، تلویزیون ها و جراید آژانس های خارجی در عراق است. هرروز گزارش ها و فیلمهای خبری از تلویزیون بغداد در معرض تماشای جهانیان قرار می گیرد، چنان که پیشروی عراق در خاک ایران، به صورت وسیع در جهان منعکس شد. در حالیکه ایران خبرنگاران خارجی را از خاک خود اخراج کرده است.
رادیو مسکو: به همان اندازه که دخالت آمریکا در منطقه برای انقلاب ایران نگران کننده است، برای کشور و ملت عراق هم نگران کننده است. اقدام ایران برای پیشگیری از تاراج منابع و ثروتش و هم تلاش جهت استقلال، برای آمریکا قابل هضم نیست، برای همین است که آمریکا ضد منطقه دست به تهدید زده و به توسعه پایگاه ها و تحرک نیروهایش اقدام نموده است. آمریکا برای استتار مقاصد واقعی خود در مورد ایران و موجه نشان دادن حضور نظامی اش در منطقه، می خواهد یک پایه حقوقی ایجاد نماید. هم اکنون در خلیج فارس بیشتر از سی ناو نیروی دریایی آمریکا همچون ناو هواپیمابر متمرکز شده است.
واشنگتن به تهیه مقدمات نظامی برای صدور منظم نفت از منطقه خلیج فارس به غرب مشغول می باشد.
واشنگتن پست: به نفع آمریکاست که برای سرنگونی رژیم فعلی ایران اقدام نماید و رژیمی وابسته به غرب را در تهران سرکار آورد. چنین رژیمی می تواند نگرانی های آمریکا را در منطقه بزداید و مشکلاتی که حالا آمریکا با آنها روبروست، از میان بردارد.
رادیو آمریکا: واشنگتن پست: امکان دارد دیوانگی ایران گل کند و حوزه های نفتی عربستان را هم از بین ببرد. ازاین رو آمریکا نباید ساکت بنشیند. جنگ ایران و عراق یکی دیگر از نتایج سقوط شاه است، چونکه عراق در زمان شاه جرأت نداشت کوچک ترین حرفی بزند. غرب و جهان اسلام مایل نیستند ایران به سرنوشت افغانستان مبتلا شود.
رادیو اسرائیل به نقل از نیویورک تایمز: بعد از تجاوز شوروی به افغانستان هرگونه لطمه ای از جانب ارتش سرخ به ایران به مثابه تهدید مستقیم ضد غرب خواهد بود.
ستاره سرخ، ارگان ارتش شوروی: بازدید رئیس ستاد ایالات متحده از عربستان سعودی، تمایل آمریکا را برای دخالت نظامی در جنگ کنونی نشان میدهد.
رادیو اسرائیل: بازنده های اصلی جنگ کنونی عراق و ایران، سوریه و سازمان آزادی بخش فلسطین هستند، چونکه همه‌ی تلاش اعراب در مبارزه ضد ایران به کار گرفته شده است نه ضد اسرائیل.
خبرگزاری فرانسه به نقل از روزنامه الانباء چاپ کویت: خودداری متکبرانه رهبران ایران از پذیرفتن برقراری مناسبات منصفانه با عراق، برای ما این تصور را پیش می آورد که دید سیاسی آنها با دید سیاسی شاه فرقی ندارد، چونکه شاه در جستجوی راهی برای تسلط بر منطقه بود.
روزنامه الرای العام: ایران شرایط بسیار سختی را برای پایان دادن به جنگ برادرکشی عرضه کرده است، شرایطی که هیچ مسلمانی به مسلمان دیگر پیشنهاد نمی نماید.
خبرگزاری فرانسه: روزنامه البعث ارگان حزب بعث سوریه: ایالات متحده و عاملان آن درصدد پنجه افکنی کامل به نفت منطقه هستند.
خبرگزاری فرانسه: تاس خبرگزاری رسمی روسیه، انگلستان را متهم کرد که در تدارک دخالت مستقیم در جنگ ایران و عراق است. به ادعای خبرگزاری مذکور، اعزام دو فروند ناو جنگی انگلیس به منطقه اقیانوس هند، همزمان با درخواست واشنگتن جهت گفتگو پیرامون استقرار یک نیروی دریایی مشترک برای تضمین رفت و آمد کشتی از تنگه هرمز صورت گرفته است.
خبرگزاری رویتر: نهضت کماندوئی فلسطین و متحدین تندروی عرب آن، جنگ ایران و عراق را نمایشی تهدیدکننده در جنگ خود با اسرائیل به حساب می آورند. درصورتیکه جنگ در خلیج فارس منجر به سرنگونی آیت االله خمینی و برقراری رژیمی تحت سرپرستی حامیان شاه مخلوع شود، ضربه سختی به فلسطین خواهد خورد. از طرف دیگر جنگ برای سوریه هم بعنوان نزدیک ترین متحد عربی ایران و مخالف عراق نگرانی ایجاد کرده است.
رادیو لندن: با وجود ذخیره بسیار زیاد نفت در کشورهای غربی، نگرانی در رابطه با امنیت راه های انتقال نفت به کشورهای مصرف کننده، سبب افزایش قیمت آن شده است. در این بین، نگرانی کشورهای جهان سوم از احتمال قطع راه های انتقال نفت به خاطر جنگ ایران و عراق ابعادی وسیع تر پیدا کرده است. قطع بلند مدت جریان نفت از ایران و عراق، ضرر اصلی را متوجه کشورهای درحال رشد خواهد نمود.
آژانس بین المللی انرژی اعلام نمود: اگر ایران و عراق تا انتهای سال جاری میلادی موفق به از سر گرفتن جریان نفت صادراتی خود نشوند، میزان ذخایر موجود هنوز یک سوم از میزان متعارف ذخیره بیشتر خواهد بود.
ادامه دارد...
منبع: پرسی بلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب