كامور بخشایش مطرح كرد؛
مساجد اثرگذار مرکز ثقل مبارزه با حکومت پهلوی بودند
به گزارش پرسی بلاگ، جواد کامور بخشایش اظهار داشت: مساجد اثرگذاری مانند عضدالله بازار، ابوذر و هدایت که دین و سیاست را جدا از هم نمی دانستند، مرکز ثقل مبارزه با حکومت پهلوی بودند.
به گزارش پرسی بلاگ به نقل از مهر، نشست معرفی و بررسی کتاب «مسجد رهبر» از سلسله نشست های تاریخ معاصر انقلاب اسلامی، با حضور جواد کامور بخشایش، یکشنبه ۲۴ دی در سرای کتاب موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار گردید.
جواد کامور بخشایش، در شروع سخنان خود اظهار داشت: «مسجد رهبر» به مسجدی در مشهد اشاره دارد که نزدیک حرم قرار داشت و در دوره ای مرکز فعالیتهای سیاسی مقام معظم رهبری بود. نقش مساجد در طول تاریخ روشن و آشکار است. در دوران انقلاب اسلامی خیلی از بزرگان، مسجد را مرکز مبارزه خود قرار داده بودند. مسجد محل گردآمدن، تبادل افکار و اندیشه ها، باورها، توسعه دانش دینی و محلی برای تمرکز و هم اندیشی و وحدت بود. مساجد وحدت آفرین بودند و این وحدت نمود خویش را در زمینه های مختلف نشان داده است.
وی اضافه کرد: رشد اندیشه های دینی و سیاسی در مسجد شکل می گرفت. مساجد اثرگذاری داریم که دین و سیاست را جدا از هم نمی دانستند و نقش جدیدی ایفا می کردند. مساجدی مانند عضدالله بازار، ابوذر و هدایت سال ها مرکز ثقل مبارزه بودند. پهلوی می دانست که با یک نهاد جدی مبارزه روبه رو است. جریان مبارزات انقلابی همه افراد، برخاسته از مسجد بود. این مرکز بودن تداوم دارد و در سالهای پس از انقلاب هم مسجد مرکز ثقل است. وقتی کارنامه و زندگی افراد شاخص را رصد می نماییم، می بینیم که همه اینها پایگاهشان مسجد بوده است. مسجد حتی در دوران دفاع مقدس هم نقش ایفا می کرد و امروزه هم نقش مهمی دارد. پرداختن به مسجد و مراکزی از این دست در پیگیری نهضت امام (ره) بسیار جدی است. اما یک مسجد ویژه هم در مشهد داریم که محوریت این کتاب به نظر من موفق است.
کامور بخشایش افزود: در بدنه مذهبی طیفی داریم که مساجد را هیچ گاه از سیاست جدا نمی دانستند و نمی دانند. آیت الله مدرس گفته بود دیانت ما عین سیاست ماست. عمده ترین مسائل در ارتباط با حوزه سیاست از دل همین مساجد بیرون می آمد. مذهب همیشه با سیاست آمیخته بود. اندیشه های یک نوجوان و جوان با همین مساجد شکل می گرفت. مسجد در اندیشه دینی ما صرفا محل عبادت نیست. در طول دوره مبارزه مساجد همین نقش را داشتند. مرکز ثقل مردم متدین مساجد بود.
نویسنده کتاب «نامی که ماند» در قسمت دیگری از سخنان خود ضمن اشاره به نقش ویژه مساجد در دوران نهضت امام خمینی (ره) اظهار داشت: مساجد نقش هدایت گری و روشنگری را در تمام دوران نهضت امام (ره) ایفا کرده اند. مسجد رهبری اما نقشی ویژه تر داشت. گرآورندگان این کتاب توانستند نقش این مسجد را در طول مبارزه به تصویر بکشند. به صورت کلی از این اثر میتوان بعنوان یک تاریخ شفاهی خوب نام برد. مقام معظم رهبری بعنوان یک مبارز و مصلح اجتماعی زمانی به مسجد کرامت می پیوندند که در آغاز مبارزه قرار دارند.
کامور بخشایش اضافه کرد: تاریخ مشهد نشان داده است ایشان در چند مسجد حضور فعال داشتند، اما انگار سرنوشت مسجد کرامت با سرنوشت مقام معظم رهبری در هم تنیده شده است. این مسجد بانی ای داشت که صاحب یک چلوکبابی بود و بسیار انفاق می کرد. ایشان به این جمع بندی می رسد که باید حسینیه ای راه اندازی کنند و بعد مسجد. مقام معظم رهبری در تمام فعالیتهایی که در این مسجد داشتند، با نوآوری عمل می کردند. کارشان صرفا روایت حدیث برای مردم نبوده است بلکه فراتر از آن می رفتند. گستره دانش ایشان بسیاری را به سمت این مسجد جذب کرد. حضور جوان و طلبه جوان انقلابی در این مسجد چشم گیر بود. ایشان شخصیتی محبوب بودند. مردم به ایشان بعنوان یک شخصیت مبارز دینی نگاه می کردند که در بیان مطالب نوآوری دارد.
نویسنده کتاب «شیخ شریف» در ادامه در رابطه با دیگر خصوصیت های فعالیت مقام معظم رهبری در طول دوران قیام اظهار داشت: رهبری در آن مسجد مسائل دینی را محملی برای طرح مسائل سیاسی در لفافه می دانستند. در عین حال تلاش می کردند مطالب را بگونه ای بیان کنند که بهانه ای دست ساواک ندهند. همه حرکت های ایشان مورد رصد قرار می گرفت. به ایرانشهر تبعید می شوند. وقتی برمی گردند مبارزه مردم ضد رژیم عیان تر شده و به شکل تظاهرات خودنمایی می کند. رهبری در اینجا نقش دیگری دارند و هدایت و نظارت را به دست می گیرند. کوشش برای بهانه ندادن به دست حکومت سبب شده بود مردم عادی بیشترین جذب را به این مسجد داشته باشند.
وی اضافه کرد: مقام معظم رهبری مسجد را بعنوان کلاس درس تلقی می کردند. از تخته سیاه در مسجد بهره می بردند. این کار پیش تر مرسوم نبوده است. این نوآوری جذابیت هایی برای مخاطب داشت و بر مبنای آن جذب شخصیت مقام معظم می شدند. کودکان و نوجوانان هم با این مسجد انس گرفته بودند. همین عامل سبب شکوفایی این مسجد شد. مجموعه ای از شخصیت های مؤثر مشهد با ایشان در ارتباط بودند. علاوه بر اینها اهل مطالعه بودند. آن زمان مرسوم نبود که روحانی رمان بخواند، اما ایشان ادبیات روز را پیگیری می کردند. کتاب امانت می گرفتند. ایشان جایی فرموده اند که من انقلاب های دنیا را با این رمان ها خوانده ام. علاوه بر آن با مسائل روز ارتباط می گیرند. جامع الاطراف بودن ایشان سبب می شود که با بدنه سیاسی، دینی و… مرتبط شوند. تلاش ایشان اینست که جامعه ای کاملا قرآنی را ایجاد کنند. بعضی از فرمایشات مقام معظم رهبری بعدها تبدیل به کتاب می شود، اما برخی هنوز به دست جامعه نرسیده است. تفسیر قرآنی که در این مسجد صورت می گیرد، واقعاً اثرگذار می باشد. هم بحث قرآنی می کند و هم تلاش می کند تا امامان را بعنوان مصلحان اجتماعی به مخاطب بشناساند. مسجد کرامت یک مسجد تراز انقلاب اسلامی بود که یک انسان تراز در آن نقش آفرینی می کرد.
کامور بخشایش در قسمت دیگری از سخنان خود ضمن اشاره به این نکته که مقام معظم رهبری در مسجد کرامت به دنبال شبکه سازی بودند، اظهار داشت: پس از بازگشت مقام معظم رهبری از تبعید در سال ۱۳۵۶ رخدادهایی چون شهادت آیت الله مصطفی خمینی و فوت علی شریعتی به جریان انقلاب رشد بیشتری داده بود. مردم به خیابان ها می آمدند. ساماندهی این تظاهرات، طراحی شعار و بنر با ادبیات و امکانات روز مرکزی برای ساماندهی می خواست. ازاین رو مداحان، شاعران و نویسندگان در خدمت این جریان قرار گرفتند. راهپیمایی ها از بیوت مراجع و از مسجد کرامت آغاز می شد.
نویسنده «یاسی در قفس» افزود: مقام معظم رهبری به دنبال شبکه سازی بودند. ایشان تا اواخر دی به دنبال دعوت امام (ره) و تماس شهید مطهری مشهد را ترک می کنند و به تهران می آیند. زمانیکه مبارزه علنی شد، خیلی از شب ها را در مسجد می گذراندند و این شکل جدیدی از مبارزه تا پیش از خروج از مشهد بود. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی کمیته انقلاب هم در همین مسجد شکل گرفت. در شرایط کنونی هم همان طیف های مختلف جوانان طلبه و دانشجو در مسجد حضور دارند و نام مسجد را «مسجد رهبر» گذاشته اند.
وی در انتها اظهار داشت: در تاریخ نگاری ارائه مدلهای جدید بر مبنای سلیقه مخاطب مؤثر است. پژوهش های خوبی در مورد این مسجد انجام گرفته و کار مستندی با تاکید بر ۷۰ راوی انجام شده است. هم شکل مهندسی کتاب و غنای تحقیقاتی بسیار پرارزش است و در شناخت جامعه مشهد هم مؤثر عمل می کند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب