حجت الاسلام لكزایی:
دولت سازی یكی از شئون ولایت فقیه است
به گزارش پرسی بلاگ رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، دولت سازی را یکی از شئون ولایت فقیه دانست و تعمیق اندیشهی رهبری و اتصال آحاد امت اسلامی به رهبر را یکی از مهم ترین وظایف دولت برشمرد.
به گزارش پرسی بلاگ به نقل از روابط عمومی مجمع عالی حکمت اسلامی، نشست تجربهی دولت سازی در چهار دهه بعد از انقلاب اسلامی با عرضه حجت الاسلام والمسلمین نجف لک زایی و دبیری علمی شریف لک زایی پنج شنبه 30 بهمن ماه در مجمع عالی حکمت اسلامی قم برگزار شد.
در ابتدا حجت الاسلام لک زایی با دو رویکرد فلسفهی سیاسی و جامعه شناسی سیاسی مفهوم دولت سازی را مورد بررسی قرار داد.
وی در ادامه سخنانش از رویکرد فلسفهی سیاسی ضمن اشاره به تمثیل فارابی در بحث طب و سیاست مسئولیت دولت را تأمین سلامت روحی و معنوی جامعه دانست و اضافه کرد: در نسبت با این وظیفه دولت ها به دو دستهی فاضله و غیرفاضله تقسیم می شوند. دولت فاضله سعادت دنیا و آخرت را می شناسد و به علم خود عمل می کند اما دولت غیرفاضله فقط خیر دنیا را دنبال می کند.
ویبر اساس الگوی دولت نبوی هشت مؤلفه برشمرد: ۱- رهبری فاضله (ولایت فقیه جامع الشرایط)، ۲- سیاست فاضله، ۳- دولت فاضله، ۴- فن فرمانروایی فاضله، ۵- امت فاضله، ۶- انسان فاضل، ۷- دین فاضله (قرائت کامل و جامع از دین)، ۸- علم سیاست فاضله.
در بحث تجربهی دولت سازی در جمهوری اسلامی ایران از منظر فلسفهی سیاسی، پیشنهاد وی این بود که باید بر انواع دولت در فلسفهی سیاسی متمرکز شویم.
در ادامه، از رویکرد جامعه شناسی سیاسی با طرح نظریهی ماکس وبر به تحلیل دولت در جمهوری اسلامی پرداخت. وبر از منظر فردگرایانه وارد بحث می شود و محرّک های رفتاری را به سه دستهی ۱. سنتی، ۲. احساسی و ارزشی، ۳. عقلی و قانونی تقسیم می کند. بر همین مبنا سه مدل سنّتی ( اعمّ از دینی و غیردینی)، کاریزماتیک و قانونی را در مورد دولت ها عرضه می دهد. پیش فرض وی این است که دولت کاریزما چندان دوام نمی آورد و به سمت سنّت گرایی یا قانون گرایی حرکت می کند.
وی خاطرنشان کرد: امام گرچه شخصیت کاریزماتیک بود و یک انقلاب کاریزماتیک را محقق کرد، اما از ابتدا به دنبال تشکیل یک نظام قانونی بود و حتّی قبل از پیروزی انقلاب دستور داد پیش نویسی برای قانون اساسی تهیه کنند. پس از پیروزی انقلاب هم بلافاصله کوشش کرد نظام قانونی و دولت جدید مستقر شود که این در میان انقلاب های دنیا بی نظیر است. دولتی که تأسیس شد طبق رویکرد وبری دولتی قانونی با مدل دموکراتیک و مردم سالارانه و البتّه مبتنی بر دریافت ها و ارزش های دینی بود.
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) در بخش دیگری از این نشست به ارزیابی دولت قانونی از منظر فلسفهی سیاسی پرداخت.
از نظر وی ما با نگاه فلسفه سیاسی وارد تجربهی دولت سازی نشده ایم و در علم و دانش و نظر که مهم ترین مؤلفهی دولت سازی هستند گرفتار ضعف هستیم.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، دولت سازی را یکی از شئون ولایت فقیه دانست و تعمیق اندیشهی رهبری و اتصال آحاد امت اسلامی به رهبر را یکی از مهم ترین وظایف دولت برشمرد. به بیان دیگر، از منظر فلسفهی سیاسی یکی از مؤلّفه های دولت سازی در جمهوری اسلامی تعمیق اندیشهی ولایت است و تعمیق این اندیشه سبب انسجام میان امت و ارکان دولت با رهبری می شود.
وی تاکید کرد که رفع ظلم و اقامهی عدالت توسّط دولت زمانی اتفاق می افتد که در دانش دولت سازی پیشرفت نماییم، اندیشهی ولایت تعمیق یابد و فضیلت گستری تحقق پیدا کند. جامعهی اسلامی زمانی شکل می گیرد که دولت اسلامی باشد و برای این کار ابتدا باید دانش لازم را تولید و این دانش عبارت است از معرفی اسلام در تمامیت خود.
از نظر وی نظریهی کنونی پیرامون دولت سازی یک نظریهی التقاتی است و باید در مورد نظریهی دولت اسلامی به اجماع برسیم، البته برای دست یافتن به چنین نظریه ای در کنار بهره گیری از آموزه های وحیانی، تجارب نبوی و علوی و ذخایر اندیشهی اسلامی، از تجارب بشری هم میتوان استفاده نمود. لازم است پرسش هایی که این نظریه باید به آن پاسخ دهد به صورت شفاف مطرح شود. دولت فاضله را باید متناسب با شرایط روز و به شکل میان رشته ای از منظر جامعه شناسی سیاسی، فلسفهی سیاسی، فقه سیاسی و کلام سیاسی تعریف کرد. برای این کار، اولین مرحله، تولید دانش متناسب با هر یک از این گام ها است.
در آخر نشست، به پرسش های برخی از حاضران پاسخ داده شد.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب