۲۹ مرداد ۱۳۶۷ در تقویم دفاع مقدس؛

ترک مخاصمه ایران و عراق و پایان طولانی ترین جنگ قرن بیستم

ترک مخاصمه ایران و عراق و پایان طولانی ترین جنگ قرن بیستم

پرسی بلاگ: با ناکامی ارتش بعثی در حمله مجدد به ایران و با شکست منافقین در عملیات مرصاد و همین طور با کوشش های دبیرکل سازمان ملل، دولت عراق مجبور شد حدود یک ماه بعد از پذیرش قطعنامه، ترک مخاصمه را بپذیرد.



خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب: برای مردمانی که جنگ هشت ساله تحمیلی را با گوشت و پوست خود احساس کرده بودند، بیست ونهم مردادماه سال ۱۳۶۷ یک روز تاریخی است؛ روزی که بعد از درخواست خاویر پرز دکوئیار، دبیر کل وقت سازمان ملل متحد و پذیرش قطعنامه ۵۹۸ بوسیله ایران، ترک مخاصمه از ساعت ۶: ۳۰ بامدادان در تمام مرزهای ایران و عراق به اجرا درآمد و هشت سال جنگ تحمیلی به انتها رسید.
سی ویکم شهریورماه سال ۱۳۵۹، عراق که حمایت همه جانبه کشورهای استعمارگر را همراه خود می دید، به مرزهای سرزمینی ایران در غرب و جنوب کشور یورش برد و بر این گمان بود که باتوجه به نوپا بودن انقلاب اسلامی، کار سختی در پیش ندارد و با سرعت به تهران می رسد، اما بر خلاف انتظار رژیم بعث، جوانان این سرزمین با دست خالی در مقابل آنها ایستادند.
در طول جنگ هشت ساله به ویژه بعد از فتح خرمشهر که نقطه عطفی برای رزمندگان ایرانی به شمار می رفت، قطعنامه های مختلفی از طرف شورای امنیت سازمان ملل متحد برای پایان دادن به درگیری صادر شد، اما از آن جایی که در هیچ کدام شرایط مورد نظر ایران به ویژه متجاوز شناخته شدن رژیم بعث مطرح نشده بود، از طرف مسئولان کشور مورد پذیرش قرار نگرفت.
در تیرماه سال ۱۳۶۶، قطعنامه ای موسوم به قطعنامه ۵۹۸ از طرف شورای امنیت برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق صادر شد.
این قطعنامه از نظر کمی و تعداد واژه های به کار گرفته شده مفصل ترین، از نظر محتوا اساسی ترین و از نظر ضمانت اجرائی قوی ترین قطعنامه شورای امنیت در مورد این جنگ بود. قطعنامه ۵۹۸ بلا فاصله از طرف عراق پذیرفته شد، اما پس از گذشت یک سال و هفت روز از تاریخ صدور آن و به فاصله ۱۵ روز پس از سقوط هواپیمای مسافری پرواز IR۶۵۵ به دست آمریکا در بیست وهفتم تیرماه ۱۳۶۷ از طرف ایران پذیرفته شد. پذیرش این قطعنامه هرچند به مفهوم پذیرش ترک مخاصمه از طرف ایران بود، اما عراق به حملات خود ادامه داد و مجدداً داخل خاک ایران شد تا نقاط مهمی همچون خرمشهر را به دست بیاورد تا با وضع بهتری در مذاکرات حضور داشته باشد، اما موفقیتی به دست نیاورد.
سرانجام بیست ونهم مرداد سال ۱۳۶۹ با حضور نیروهای سازمان ملل ترک مخاصمه در مرزهای ایران و عراق برقرار شد تا طولانی ترین جنگ قرن بیستم به اتمام برسد.
با ناکامی ارتش بعثی در حمله مجدد به ایران و با شکست منافقین در عملیات مرصاد و همین طور با کوشش های دبیرکل سازمان ملل، دولت عراق مجبور شد حدود یک ماه بعد از پذیرش قطعنامه، ترک مخاصمه را در ۲۸ مرداد ۱۳۶۷ بپذیرد. آمریکا و شوروی هم با پذیرش ترک مخاصمه از طرف عراق موافق بودند. فرمانده وقت سپاه دراین باره گفته است: «دوباره در مرداد که ما صدام را به عقب زدیم، زیر بار پذیرش قطعنامه ۵۹۸ نمی رفت، اما آلمانی ها، شوروی و آمریکایی ها و همه فشار آوردند به صدام که قطعنامه را بپذیرد؛ یعنی آن هفته های آخر جنگ، فشارهای بین المللی به صدام زیاد شده بود که سریعاً قطعنامه را بپذیرد.»
در چنین شرایطی و در صورتیکه نزدیک به سه هزار کیلومترمربع از خاک ایران در اشغال دشمن قرارگرفته بود، رژیم عراق اهتمام کرد آن چه را که نتوانسته بود در جنگ به دست آورد، با کمک ترک مخاصمه کسب کند. عراق اعلام نمود بااینکه قطعنامه را پذیرفته ولی برای برقراری آتش بس، بایستی ایران اروندرود را به عراق تحویل دهد. اما ایران از پذیرش خواسته های عراق خودداری کرد و این امر سبب شد سران آمریکا و شوروی، عراق را برای پذیرش ترک مخاصمه بدون قید و شرط تحت فشار قرار دهند.
در فاصله بین پذیرش قطعنامه ۵۹۸ تا اجرای آتش بس، یعنی از ۲۷ تیر تا ۲۹ مردادماه ۱۳۶۷ نشست هایی در نیویورک بین نمایندگان ایران و عراق بوسیله سازمان ملل و بطور غیرمستقیم اجرا شد. در این اثنا شورای امنیت سازمان ملل در ۱۸ مرداد ۱۳۶۷ قطعنامه دیگری به شماره ۶۱۹ تصویب کرد. به سبب این قطعنامه ناظران نظامی سازمان ملل با عنوان «نیروهای یونیماگ» متشکل از حدود ۳۵۰ نفر نیروی کلاه آبی از ۲۴ کشور و ملیت مختلف به فرماندهی ژنرال الوکویویچ اهل یوگسلاوی در اطراف مرزهای کشورهای ایران و عراق مستقر گردیدند.
با اجرای مذاکرات سه جانبه ایران و عراق و سازمان ملل، نیروهای دو طرف به مرزهای دو کشور بازگشتند و تحت نظارت ناظران سازمان ملل، ترک مخاصمه بین دو کشور از ساعت ۶: ۳۰ بامداد روز شنبه ۲۹ مرداد ۱۳۶۷ برابر با هفتم محرم ۱۴۰۹ در جبهه ها برقرار شد. بدین سان جنگ بین دو کشور عملاً در ۲۹ مرداد ۱۳۶۷ به پایان رسید. بعد از برقراری آتش بس، نیروهای نظامی هر دو کشور همچنان در مرزها مستقر بودند. همین طور بعد از برقراری آتش بس، ارتش عراق ۷۰۲ نفر از نظامیان ایرانی را اسیر کرد. البته پس از گذشت دو سال از ترک مخاصمه، اسرای طرفین از مرداد سال ۱۳۶۹ به تدریج آزاد شدند.


منبع:

1402/05/29
12:19:32
5.0 / 5
318
تگهای خبر: بین المللی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۷ بعلاوه ۴
پرسی بلاگ