فاجعه ای كه ممنوع كردن نوروز آفرید؛
زكیه آلكان شمعی كه به پاس نوروز سوخت!
پرسی بلاگ: زكیه آلكان، دختر كرد، دانشجوی سال ششم پزشكی و یكی از شهروندان تركیه، در 8 فروردین سال 1371 خورشیدی بر فراز دژ شهر دیاربكر در اعتراض به ممنوعیت برگزاری نوروز، گالن بنزین بر روی خود ریخت.
خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ: فرشید ابراهیمی
شاید امروز دیگر كمتر جهان گردی باشد كه هنگام گذر از شهر سلیمانیه (در بخش كردستان) عراق، از انگیزه نصب تندیس زنی جوان آگاه باشد كه مشت های گره كرده خودرا رو به سمت آسمان گرفته و اعتراض می كند. هنگامی كه موشكافانه تر به پیكره ی زن می نگریم، گویا در بین زبانه هایی از آتش ایستاده است!
از آسیای مركزی و قفقاز كه به سمت باختر (غرب) می رویم، در تركیه و عراق برگزاری نوروز دشواری های بسیاری را پشت سر گذاشته است. در تركیه تا قبل از بر سر كار آمدن حزب عدالت و توسعه، نوروز همیشه با خشونت شگفت آور نیروهای ارتش به آتش و خون كشیده می شد. تركیه قبل از دولت امروزش، نوروز را برای جلوگیری از گردهمایی و هم بستگی كردها ممنوع كرده بود و هر ساله در ایام نوروزی میان مردم كرد و نیروهای ارتش بر سر برگزاری این جشن جنگ و درگیری بسیاری بود.
در نوروز سال ۱۹۹۰ میلادی دانشجویان كرد دانشگاه دجله (دیاربكر) خودرا برای برگزاری آیین های نوروز آماده می كردند كه با تازش ددمنشانه ارتش و نیروهای امنیتی تركیه به دانشگاه، از برگزاری آتش نوروز و گرامی داشت این جشن باستانی كردها جلوگیری شد.
چندی بعد از آن زكیه آلكان، دختر كرد، دانشجوی سال ششم پزشكی و یكی از شهروندان تركیه، در ۸ فروردین سال ۱۳۷۱ خورشیدی بر فراز دژ شهر دیاربكر در اعتراض به ممنوعیت برگزاری نوروز، گالن بنزین بر روی خود ریخت، تن خودرا به آتش كشید و فریاد زد كه اگر پیروز كردن این روز و برافروختن آتش نوروز را از ما بگیرید، ما با تن خود این آتش رو می افروزیم.
او با خودسوزی و بخشیدن جانش، آتش نوروز را بر می افرازد.
تندیس این زن، كه در راه آرمانش خودسوزی كرد، در شهر سلیمانیه بعنوان نماد پیكار برای آزادی نوروز نهاده شده است
در پیگری این رویداد، اعتراض ها به جیزره، سیلوپی و… كشید شد و به كشته شدن ۴ تن، زخمی شدن ۹ تن و دستگیری ۱۳۸ تن انجامید. بدین سان «زكیه آلكان» اولین نماد زن در پاسداری از نوروز شد.
آری، زكیه نمادی جاودانه برای نوروز شد و یادآور این حقیقت كه بی شك دشواری های برگزاری نوروز در روند سده ها تنها ویژه ی كردها و ایرانی تباران تركیه نخواهد بود و نیست.
در تاجیكستان میربابا میررحیم پیگیری های فراوانی را برای برگزاری نوروز كرد. او بسیار كوشید به خرج داد تا سران و سركردگان شوروی را با برگزاری جشن نوروز هم رای سازد. او كتابی به نام پرازنیك نوروز (جشن نوروز) به زبان روسی نوشت و توانست قسمتی از سخت گیری های رژیم شوروی برای نوروز را بكاهد. میربابا میررحیم می گفت بیشترین فشار بر نوروز در شوروی بعد از برگزاری جشن های ۲۵۰۰ ساله ایران پدیدار شد، چونكه این جشن ها هم زمان با نوروز برگزار می شد.
میربابا میررحیم می گوید: هیات شوروی كه در این جشن ها شركت كرده بود بعد از بازگشت از ایران در گزارش های خود به سرپرستان برجسته حزب كمونیست، نوروز و جشن های ۲۵۰۰ ساله پادشاهی ایران را همسو می پدانشتند و این همانندسازی مایه نگرانی و بدبینی كرملین و پولیت بورو (دفتر سیاسی حزب كمونیست شوروی) در مقابل نوروز می شد.
از سویی دیگر در عراق نیز صدام نوروز را برنمی تابید و كردها و تركمن های آن سرزمین برای برگزاری این جشن با رژیم صدام به پیكار برخاستند.
در زمان چیرگی طالبان بر افغانستان نیز این جشن و آیین های وابسته به آن همچون جشن گل سرخ در آرامگاه منسوب به حضرت علی (ع) در مزارشریف ممنوع گردید.
اما به راستی امروزه بعد از سال ها پیگیری و ایستادگی، نوروز دشمنان خودرا پشت سر گذاشت و زنده و پویا در بین هم تباران و پارسی زبانان روان است. اتحاد جماهیر شوروی، رژیم صدام، حاكمیت میلیتاریستی تركیه و رژیم طالبان به تاریخ پیوستند، اما نوروز نه فقط از میان نرفت، كه روان تر از گذشته به جشنی فرامرزی و جهانی دگرگون شده است.
منبع: پرسی بلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب